* شرح حال
هدف از ارزیابی اولیه (شرح حال، معاینه و یافته های پاراکلینیک) سوءهاضمه یافتن علائم هشدار برای بیماری های بدخیم دستگاه گوارش است.
کاهش وزن غیر قابل توضیح | بلع دردناک (odynophagia) |
اختلال بلع (dysphagia) | توده قابل لمس یا لنف آدنوپاتی |
استفراغ راجعه یا مداوم | خونریزی آشکار یا مخفی دستگاه گوارش |
سابقه خانوادگی بدخیمی دستگاه گوارش فوقانی | زردی |
نکته: کاهش وزن غیر قابل توضیح، به کاهش وزن بیش از ۵ درصد وزن بدن در طی ۶ تا ۱۲ ماه گفته می شود.
در شرح حال به دنبال علائم هشدار و علل زمینه ای احتمالی می گردیم.
به مثال های زیر دقت کنید.
۱. شرح حال غالبِ بازگشت غذا به مری و حلق و به دنبال آن رفلکس ترشح بزاغ دهان، احساس گرم شدن در فضای پشت جناغ (substernal) با حرکت به سمت گردن و سوزش سر دل مرتبط با وعده های غذایی، تشخیص بیماری رفلاکس معده به مری را مطرح می کند.
۲. مصرف دارو های ضد التهاب مانند آسپرین و سایر NSAID ها می تواند احتمال بیماری زخم پپتیک و ازوفاژیت ناشی از دارو ها را مطرح کند.
۳. وجود کاهش وزن غیر قابل توجیه، اختلال بلع یا بلع دردناک، بی اشتهایی، تهوع و استفراغ مکرر و سابقه خانوادگی بدخیمی های دستگاه گوارش می تواند مطرح کننده بدخیمی ها باشد.
* معاینه فیزیکی
به طور معمول معاینه فیزیکی در دیس پپسی نرمال است.
گاهی در لمس اپی گاستر تندرنس وجود دارد. در این شرایط علامت کارنت (Carnett’s sign) را ارزیابی می کنیم.
این علامت جهت افتراغ تندرنس مرتبط با اختلال در دیواره شکم از تندرنس ناشی التهاب در احشاء به کار می رود.
در اختلالات دیواره شکم، تندرنس با سفت شدن عضلات شکم به دنبال بلند کردن سر از تخت معاینه افزایش می یابد (علامت کارنت مثبت).
سایر موارد مورد توجه در معاینه، بررسی وجود توده ها، لنف آدنوپاتی، زردی، رنگ پریدگی (palor)، وجود آسیت و تورم شکم است.